KOORDYNATOR: Prof. UKW dr. hab. Helena Ostrowicka

Cel grupy tematycznej – wspólny projekt badawczy i wydawniczy skoncentrowany na problematyce dyskursywnej konstrukcji kategorii młodzieży i problemów łączonych z młodzieżą/młodością. W punkcie wyjścia przyjmuję założenie, iż „młodzież” nie jest neutralnym słowem, którego treść i zakres są z góry określone, lecz pojęciem, którego użycie konotuje specyficzne, lecz zmienne znaczenia i związane z nimi relacje władzy.

Proponuję analizę tego, co i w jaki sposób mówi się o młodzieży i młodości w trzech kontekstach instytucjonalnych: nauki, rządu i mediów. To znaczy, że obiektem planowanych analiz mogą stać się wypowiedzi/teksty naukowe, rządowe i medialne (z możliwością skoncentrowania się na jednym kontekście w zależności od zainteresowań członkiń/członków zespołu). Badania dyskursu dostarczają perspektywy teoretyczno-metodologicznej dla poszukiwania odpowiedzi na pytania o to:

  1. W jaki sposób konstruowane są związane z młodzieżą „problemy” i ich rozwiązania? (np. „deficyt obywatelskości”, „młodociany przestępca”, „stracone pokolenie”)
  2. W jaki sposób polityczny, ekonomiczny i kulturowy kontekst dochodzi do głosu w terminologii, zmianach znaczeń, definiowaniu pojęć, takich jak: równe szanse, płeć, obywatelskość, narodowość, uczenie się młodzieży itd.
  3. Jaka jest pojęciowa „zawartość” i język dokumentów określających politykę edukacyjną i politykę społeczną skierowaną do młodzieży, w jaki sposób jest ona odczytywania i używania w kontekście medialnym, w dyskursie publicznym?

To oczywiście lista pytań jedynie otwierająca możliwe wspólne kierunki poszukiwań. Badania w tamach tak zakreślonej tematyki możemy konceptualizować przy pomocy teorii dyskursu i teorii społecznych (np. M. Foucaulta, R. Wodak, M. Reisigla, T. van Dijka, P. Bourdieu, J. Habermasa i in.). Narzędzi analitycznych dostarcza interdyscyplinarna metodologia różnych nurtów analizy dyskursu (np. Krytyczna Analiza Dyskursu, Historyczna Analiza Dyskursu, postfoucaultowska czy kognitywna analiza dyskursu). Zapraszam do współpracy badaczki i badaczy zainteresowanych problemami relacji wiedzy i władzy, dyskursu i polityki oraz wykorzystywaniem i rozwijaniem na gruncie pedagogiki metod analizy dyskursu w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania o dyskursywne konstrukcje młodzieży.